Anovülasyon ve yumurtlama bozukluğu ile ilgili sorulacak asıl sorular ise yumurtlayamadığınız zaman belirtileri nelerdir? Yumurtlama bozukluğunun nedenleri nelerdir? Ve yumurta bozukluğu için uygulanan tedavileri nelerdir? Gelin bu sorulara cevap verelim.
Yumurtlama, yumurtalıktan bir yumurtanın salınmasıdır. Hamileliğin doğal olarak gerçekleşmesi için yumurtlamanın da gerçekleşmesi gerekir. Anovulasyon, bir kadında yumurtlama olmaması veya yumurtlama olmaması anlamına gelir. Yumurtlama düzensiz olduğunda ancak tamamen yok olmadığında da buna oligo-ovülasyon denir.
Hem anovülasyon hem de oligo-ovülasyon, yumurtlama işlev bozukluğu türleridir. Ovulatuvar disfonksiyon, kadın kısırlığının yaygın bir nedenidir. Yumurtalıkları olan infertil kişilerin %40'a kadarı, işlevsiz yumurtlama yaşar.
Anovülasyon ve Kısırlık
Bir çift infertilite yaşamadığında, gebe kalma şansı her ay yaklaşık %25'tir. Bununla birlikte, yumurtlama normal olarak gerçekleşse bile, bir çiftin gebe kalması garanti edilmez. Bir kişi anovulatuar olduğunda, döllenecek yumurta olmadığı için hamile kalamazlar. Bir kişinin düzensiz yumurtlaması varsa, daha az sıklıkta yumurtladıkları için hamile kalma şansları daha az olacaktır.
Geç yumurtlama, en kaliteli yumurtaları üretmez ve bu da döllenmeyi daha az olası hale getirebilir. Ek olarak, düzensiz yumurtlama genellikle bir kişinin hormon seviyelerinde ters giden bir şeyler olduğunu gösterir. Hormonal düzensizlikler, aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer sağlık sorunlarına yol açabilir:
1) Anormal derecede düşük progesteron seviyeleri
2) Verimli servikal mukus eksikliği
3) Daha kısa luteal faz
4) Endometriumun incelmesi veya aşırı kalınlaşması (döllenmiş yumurtanın implante edilmesi gereken rahmin astarı)
Anovülasyon Belirtileri
Anovülasyonu olan kişiler genellikle düzensiz dönemlere sahiptir. Bazı kadınlar hiç adet görmez. Döngüleriniz 21 günden kısa veya 36 günden uzunsa, yumurtlama bozukluğunuz olabilir. Döngüleriniz 21 ila 36 günlük normal aralıktaysa, ancak döngülerinizin uzunluğu aydan aya büyük ölçüde değişiyorsa, bu aynı zamanda yumurtlama işlev bozukluğunun bir işareti olabilir. Örneğin, bir ay 22 gün ve sonraki ay 35 ise, döngüler arasındaki farklılıklar bir yumurtlama sorununa işaret edebilir.
Adet döngünüzü neredeyse normal bir programa göre almanız ve yine de yumurtlamamanız mümkün olsa da, bu yaygın değildir. Yumurtlamanın olmadığı adet döngüsüne anovulatuar döngü denir.
Anovülasyon ve Yumurtlama Bozukluğu Nedenleri
Anovulasyon ve yumurtlama disfonksiyonunun birkaç nedeni olabilir. Yumurtlama işlev bozukluğunun en yaygın nedeni polikistik over sendromudur (PCOS).
Düzensiz veya yok yumurtlamanın diğer potansiyel nedenleri şunlardır:
1) Aşırı egzersiz
2) Son derece yüksek stres seviyeleri
3) Hiperprolaktinemi
4) Düşük vücut ağırlığı
5) Obezite
6) Perimenopoz veya düşük yumurtalık rezervleri
7) Erken yumurtalık yetmezliği
8) Tiroid fonksiyon bozukluğu (hipertiroidizm)
Anovülasyon ve Yumurtlama Bozukluğu Teşhisi
Düzenli gittiğiniz bir doktorunuz varsa, yıllık sağlık ziyaretinizde size adet döngülerinizi soracaktır. Bu sebeple adet döngülerinizi takip önemlidir. Düzensiz veya olmayan döngüler bildirirseniz, yumurtlama işlev bozukluğunuz olup olmadığını belirlemek için çok yararlı olacaktır.
Uzman bir doktor teşhise başlamak için, birkaç ay boyunca evde bazal vücut sıcaklığınızı izlemeniz istenebilir. Daha sonra doktorunuz hormon seviyenizi kontrol etmek için kan testleri isteyecektir.
Bu test 21. gün hormon kan testi olabilir. Yumurtlamadan sonra progesteron seviyeleri yükselir. Progesteron seviyeleriniz yükselmezse, muhtemelen yumurtlamıyorsunuzdur.
Ayrıca ultrason teşhis için gerekebilir. Bu, rahim ve yumurtalıkların şeklini ve boyutunu görmemizi sağlayacaktır. Yumurtalıklarınızın polikistik olup olmadığını da görebilirler (PCOS'un bir belirtisi). Bu genellikle bir inci kolye gibi görünebilir; birlikte kümelenmiş birçok folikülün bir dizisidir.
Ultrason, yaygın olarak yapılmamasına rağmen, folikül gelişimini ve yumurtlamayı izlemek için de kullanılabilir. Teşhis için bu yola gitmeye karar verilirse, bir ila iki haftalık bir süre içinde birkaç ultrason yaptırmanız gerekebilir.
Anovülasyon ve Yumurtlama Bozukluğu Tedavisi
Anovülasyon tedavisi, buna neyin sebep olduğuna bağlı olacaktır. Bazı vakalar, yaşam tarzınızda veya diyetinizde değişikliklerle tedavi edilebilir. Örneğin, düşük vücut ağırlığınız veya aşırı egzersiz alışkanlığınız anovülasyonun nedeniyse, yumurtlamayı yeniden başlatmak için kilo almak veya egzersiz rutininizi gevşetmek yeterli olabilir.
Anovülasyon obeziteden kaynaklandığında da aynı durum geçerlidir. Fazla kilonuz varsa, mevcut kilonuzun %10'unu kaybetmek bile yumurtlamayı yeniden başlatmak için yeterli olabilir.
Anovülasyon için en yaygın tedavi doğurganlık ilaçlarıdır.
Doğurganlık ilaçları anovulatuar kadınların %80'inde yumurtlamayı tetikleyebilir. Tedaviden sonraki altı ay içinde yaklaşık %45'inin hamile kalmasına yardımcı olduğu gösterilmiştir.
PCOS'unuz varsa insüline duyarlı hale getiren ilaçlar tekrar yumurtlamaya başlamanıza yardımcı olabilir. Bununla birlikte, bu tipteki ilaçların işe yarayıp yaramadığını öğrenmeden önce altı aylık tedavi gereklidir. Daha sonra hamilelik testi yapmayı denenir.
Reçeteli insülin düzenlemesi kullanılan için ilaçlar bu sorun için en iyi yöntem olarak görülse de, bazı kişiler reçetesiz satılan ilaç harici bir takviyeleri denemeyi tercih edilebilmektedir.
Anovülasyon ve yumurtlama bozukluğu tedavisi ve tedavide kullanılacak ilaçlar hakkında en doğru yönlendirmeyi kısırlık, tüp bebek tedavileri ve kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bir doktordan alacağınızı bilmelisiniz. Kliniğimiz anovülasyon ve yumurtlama bozukluğu tedavisinde İzmir’de en uzman klinikleri arasında yer alır. Kısırlık şüpheniz varsa tüm sorularınızı, içinizde belirsizlik kalmadan içtenlikle yanıtlayacağımıza emin olabilirsiniz.